تحصیلات؟ لیسانس مداحی!

اسلام، شیعه، احساسات، عقلانیت و عقیده واژگانی که از لحاظ محتوا و معنا به یکدیگر گره خورده‌اند و اصولی را ساخته‌اند که سال‌هاست میلیون‌ها انسان را در مسیری مشخص پیش می‌برد و به اهداف عالیه و معنوی می‌رساند. انسان‌هایی که زندگی‌شان با ایدئولوژی گره‌خورده و با این مهم متولد‌شده، زیست دارند و پیر می‌‌شوند. در این بین برخی مباحث و گفتارها نیز با اهداف مختلف وارد این احساسات شده و عقیده را از عقلانیت دور کرده و به خرافات و ادعاهای بی‌محتوا نزدیک می‌کند که بارها عاملی برای اعتراض بزرگان جهان تشیع شده است. این رویه بیشتر با زبان مداحان و روضه‌خوانان وارد عقاید شده بود و سبب انحراف در عقاید و اصول می‌شد. چنانچه در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ شاهد اوج این رویه بودیم و اعتراضاتی را نیز نسبت به این موضوع مشاهده کردیم. بسیاری از فعالان این عرصه نیز رویدادهای فوق را برگرفته از بی‌سوادی و کمبود اطلاعات مداحان می‌دانستند و آن را مسبب ایجاد خرافات در ایدئولوژی و عقاید معرفی می‌کردند.

قصه رشته دانشگاهی مداحی

در همین حال به تازگی رئیس سازمان بسیج مداحان در پاسخ به این سوال که سازمان بسیج مداحان چه برنامه‌ای برای ارتباط موثر با نسل جوان و دانشگاه‌ها به عنوان یکی از کانون‌های پرورش مداحان تراز انقلاب دارد اظهار داشت که با تلاش‌های رئیس سازمان بسیج مستضعفین و فعالان این حوزه، موضوع راه‌اندازی دانشگاه بسیج که همان دانشگاه انقلاب اسلامی است، پیگیری شده و قرار است، به زودی نیز اقدام به جذب و پذیرش دانشجو کند لذا بنا به فرموده مقام رهبری و تأکید ایشان بر عالمانه بودن حوزه ستایشگری و مداحی، جمعی از صاحب نظران این حوزه و افرادی که عضو هیأت علمی جامعه مداحان هستند، برای دوره کاردانی و کارشناسی سرفصل‌ها و واحدهای درسی متنوعی را تعریف و تدوین کرده‌اند تا با شروع فعالیت این دانشگاه بتوانیم آن را در اختیار دانشجویان علاقه‌مند قرار دهیم و دانشگاه انقلاب اسلامی را مهد پرورش مداحان تراز انقلاب ‌کنیم. او در خصوص نزدیکی سرفصل‌های آموزشی برای دانشجویان رشته مداحی و ستایشگری به منویات مقام معظم رهبری و مطالبه ایشان در علمی شدن این حوزه عنوان کرد که فرمایشات مقام معظم رهبری همواره افق راه فعالان این حوزه بوده است، تلاش شده تا این دروس و سرفصل‌ها به ارتقاء سطح علمی مدنظر ایشان نزدیک باشد و مباحثی مانند تاریخ اسلام، تاریخ انبیاء، تبیین معارف اهل بیت و به ویژه حضرت سیدالشهداء (ع)، اصول و فنون مداحی، شعرشناسی، موسیقی در عرصه ستایشگری به عنوان یک بسته کامل در اختیار دانشجویان علاقه‌مند قرار گیرد.

مداحی آکادمیک چه پیامی دارد؟

به نظر می‌رسد با توجه به برنامه تبیینی حاضر و این رویه‌ای که جامعه مداحان در پیش گرفته بیش از پیش آن‌ها را از روحانیون دور کند و سبب شود بیش از آنکه از دروس حوزوی و مبانی پایه علوم وابسته به تاریخ تشیع تغدیه علمی شوند بر مبنای آموخته‌های افرادی که خود علوم خاص دینی را فرانگرفتند و تنها بر مبنای تجربه و دانستنی‌های پای‌منبری به تریبون‌های مداحی رسیده‌اند، مدرک دریافت کنند. مدارکی آکادمیک که مشخص نیست در آینده چه راهبردی برای آن در نظر گرفته شده‌است؛ آیا قرار است مانند طلاب از مزایای این مدارک بهره ببرند و هر اداره و سازمان مجهز به یک مداح شود یا فقط قرار است مداحان از لحاظ علمی و سواد دینی و حرفه‌ای تقویت شوند. مداحی بی‌شک یک تخصص است که درآمدهای فراوانی نیز در پی‌دارد و مشتاقان و علاقه‌‌مندان فراوانی نیز آن را دنبال می‌کنند. درآمد مداحی در ایران نیز از آن رازهای مگوست و تنها اخبار غیررسمی از دستمزدهای ساعتی ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومانی و ۱ میلیارد تومان برای اجرای ده شب محرم حکایت دارد.

مداحی علم می‌شود؟

مسئولان مربوط به این حرفه باید بدانند که نباید رنگ دنیوی و مادی به این حرفه که سال‌هاست مدعی معنویات است بزنند و اگر هدف تقویت علمی و دانش مشتاقان مداحی است، کلاس‌های حوزوی و حوزه‌های علمیه یا کلاس‌های آموزشی برای این موضوع کافی است. چه نیازی به مدرک‌گرایی است؟ آیا هدف این است که مداحی به عنوان یک علم، به صورت آکادمیک تعریف و تدریس شود؟ یا هدف کادرسازی برای جانمایی‌ها و آینده‌سازی‌هاست و به دنبال ساخت دانشگاه‌هایی مانند امام‌صادق(ع) هستند؟ مسیری که دست کم طی سال‌های اخیر نشان داد نتیجه‌ای جز دوری مردم نخواهد داشت...